Tedarik Zinciri Yönetimi
Tedarik Zinciri Yönetimi Nedir?
Bir tüketici olarak herhangi bir şey satın almanız gerektiğinde, en yakın mağazaya veya süpermarkete giderek ürünü alırsınız ve eve dönersiniz. Peki, aldığımız ürünlerin mağazalara nasıl ulaştığını, bu yolculuğun nasıl gerçekleştiğini hiç merak ettiniz mi?
Tedarik Zincir Yönetimi; Tedarikçileri, imalatçıları, depoları ve mağazaları etkin bir şekilde bütünleştirerek, ürünleri doğru miktarda, doğru yerlere, zamanında ulaştırmak için tüm sistemin maliyetlerinin en aza indirilmesi ve aynı zamanda hizmet düzeyi ihtiyaçlarının karşılanması için kullanılan sistemin bütünüdür.
Kısaca Tedarik Zinciri Yönetimi, hammadde temininden üretime ve dağıtımla son müşteriye kadar bir malın ulaşabilmesi için bir değer Zincirinde yer alan Tedarikçi, üretici, dağıtıcı, perakendeci ve müşteriler arasında ürün, para ve bilginin yönetimidir. Tedarik Zinciri Yönetimi’nin temel amaçları şu şekilde ifade edilebilir:
– Müşteri memnuniyetini artırmak,
– Stok ve stokla ilgili maliyetlerin azaltılmasını sağlamak,
– Ürün hatalarını azaltmak,
– Faaliyet maliyetini azaltmak
Bu amaçları gerçekleştirebilmek için Tedarik Zincirinin bütününde haberleşme ve bilgi paylaşımını artırması gerekmektedir. Günümüzde firmalar büyük rekabet ortamında müşterilerine hizmet vermeye çalışmaktadırlar.
Müşteri çok kolay şekilde alternatif firmalar bulabildiği için, firmalar için müşteri memnuniyetini sağlamak o kişiyi devamlı müşteri haline getirmek son derece önemlidir. Bunun için de müşterinin dilediği ürünü zamanında teslim edebilmesi gerekir. Ürünün hammadde halinden müşteriye teslim edilmesi sürecine kadar Tedarik Zinciri devreye girmektedir ve bu süreci doğru yönetebilmek rekabet dünyasında yer alabilmenin ön koşullarından biridir.
Tedarik Zinciri Yönetimi Nasıl Yapılır?
Tedarik Zincirini kısa örneklerle açıklamak mümkündür. Tedarik Zincirinin başarılı olabilmesi için doğru bir şekilde planlanması yönetilmesi gerekir. Teslimat sürecinin planlanması ürün kalitesi kadar önemlidir. Bu süreç, markanın hizmet kalitesi ve müşteri memnuniyeti üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Satışı yapılan ürünlerin zamanında ve kalitesini muhafaza ederek teslim edilmesi için gelişmiş bir Tedarik Zinciri kurmak gerekir. Müşteri memnuniyetini sağlamak için bu son derece önemlidir.
Tedarik Zincirindeki küçük bir aksama diğer aşamaları da etkileyeceği için başarılı bir şekilde işletmelerin bu süreci yönetebilmesi gerekir.
Tedarik Zincirinin aşamalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Malzeme veya ürünün temin edilmesi
- Ürünün işlenip üretilmesi
- Üretilen ürünün depolarda stoklanması
- Stoğu yapılan ürünün zamanı geldiğinde dağıtıma çıkması
- Envanter yönetimi
- Satış ve Halkla İlişkiler de Tedarik Zincirinin içerisindedir.
Matris, sizlere daha iyi hizmet verebilmek için günümüz teknolojilerini yakından takip ederek, üretim zincirinin başlangıcından sonuna kadar halkla ilişkiler ve envanter takibi de dâhil olmak üzere Tedarik Zincirinin tamamını yakından takip eder. Sizin bu zinciri yönetmenizi sağlayacak olan eğitimi sizlere vererek daha hızlı ve hatasız yol almanızı sağlar.
Tedarik Zinciri Yönetiminin Temel Fonksiyonları
Tedarik Zinciri Yönetimi, en basit hali ile arz ve talep arasındaki dengeyi koruyan fonksiyonların tümüdür. Tüm sürecin iyi yağlanmış bir makine gibi çalışmasını sağlamak gerekir. İyi yönetilmiş bir Tedarik Zinciri, müşteri ilişkilerini geliştirebilir ve işletmenin maliyetlerini minimum seviyeye düşürebilir. Tedarik Zinciri sürecinde 7 aşama vardır bunlar şu şekildedir:
Strateji ve Planlama: Ürün veya hizmetin maliyet hesabının yapılarak üretim sürecinin şekillenmesini sağlar. Hangi üründen ne kadar ve ne zaman üretilmesi gerektiği ile ilgili de planlama oluşturulur.
Satın Alma: Üretim için gerekli tüm malzemelerin ve hammaddelerin satın alınmasıdır.
Üretim: Firmaların en önemli iş süreçlerinden biri olan üretimde malzemelerin doğru planlanması, talebin doğru değerlendirilerek kaliteli ve en düşük hata ile üretilmesidir. Kullanılacak malzemelerin doğru bir şekilde planlanması ve değerlendirilmesi gereken süreçtir.
Stok/Envanter Yönetimi: Tükenen malzemelerin tedarik edilmesini kolaylaştıran aşamadır. Üretim için gerekli malzemelerin stok durumlarını kontrol ederek, tükenen materyallerde tedarikinin sağlanmasıdır.
Depo Yönetimi: Üretimi tamamlanmış ve sevkiyata hazır ürünlerin depolanması ile ilgili süreçtir.
Teslimat ve Dağıtım: Üretim aşaması sonlanan ürünlerin depodan müşteriye, perakendeciye veya toptancıya ulaştırılması aşamasıdır.
Sipariş Yönetimi: Tüketici tarafından sipariş verilen ürünün kaliteli, hızlı, hasarsız ve doğru bir şekilde ulaşmasını kapsayan süreçleri içermektedir.
Tüm bu faaliyetleri takip edebilmek ve maliyetleri kontrol altında tutabilmek için Tedarik Zinciri Yönetimi süreçlerini doğru takip etmek önemlidir.
Tedarik Zinciri Yönetiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tedarik Zinciri Yönetimi yapılırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Bunların başında planlı ve gerçeğe uygun bir çalışma planı belirlemek gelir. Üreticiler kadar tüketicilerin de önemsenmesi de dikkat edilmesi gereken faktörlerdendir.
İlk önce sipariş miktarı ve talebe yönelik incelemelerde bulunulmalıdır. Ne kadar sipariş geldiği ve bu siparişlerin ne kadar sürede teslim edileceğini belirledikten sonra siparişlerin gerçekleşmesi için ihtiyaç duyulan ürünlerin satın alma süreçleri başlatılır.
Satın alma süreçlerinde verimlilik ve maliyetlerin yanı sıra ürünlerin kalitesine ve fiyat performans oranlarına da dikkat edilmelidir. Bu aşamalar tamamlandıktan sonra üretimin nasıl gerçekleşeceğine ve ne kadar süreceğine dair bir plan oluşturulmalıdır. Üretim sürecine geçilmesinden sonra üretim sürecinin her aşaması denetlenmeli ve eksiklikler giderilerek üretimin hızlanması sağlanmalıdır.
Üretimin tamamlanması ile birlikte stok miktarının belirlenmesi gerekir. Ticaret için gerekli olan nakliye süreçleri de dikkatli bir şekilde tasarlanmalıdır. Ürünlerin taşınması sırasında herhangi bir zarara uğramamaları için profesyonel bir lojistik firması ile çalışmak gerekmektedir. Ürünlerin taşıma aşamasına geçilirken paketlenme ve depolama işlemleri de tamamlanmalı bu noktada en etkili çözümler ile hareket edilmelidir. Taşıma süreci tamamlandıktan sonra malların alıcı firmaya ulaşıp ulaşmadığı kontrol edilmelidir.
Tedarik Zinciri Yönetiminde; stok yatırımlarının düzeylerinin belirlenmesi, tedarikçilerle olan ilişkilerin yönetilmesi, müşteri geri bildirimlerinin değerlendirilmesi, zincir için bir rekabet avantajı elde edilmesi ve bilgi teknolojilerinin kullanılması gibi faktörler tüm sisteminin başarısı için önemli olan konulardır.
Tedarik Zincirinin etkinlik düzeyini arttırmak için belirsizlik düzeyinin azaltılması gerekir. Tedarik Zincirindeki belirsizlik azaltıldığında işletmelerin stok bulundurma gerekliliği azalacak sonuçta da stok maliyetleri düşecektir.
TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİNİN İŞLETMELERE SAĞLADIĞI YARARLAR
Tedarik Zinciri Yönetiminin işletmeler arası iş birliği sonucunda sağladığı bilgi paylaşımları yardımı ile kaynakların gereksiz kullanımı ve zaman israfından kaçınılması gibi yararları başta olmak üzere oldukça fazla yararından bahsetmek mümkündür. Bu yararlardan bazıları şu şekildedir:
1) Teslimat performansının iyileşmesi
2) Stokların azalması
3) Ürünün ilk adımından son adımına kadar geçen sürenin kısalması
4) Tahmin doğruluğunun artması
5) Zincir boyunca verimliliğin artması
6) Zincir boyunca maliyetlerin düşmesi
7) Kapasite gerçekleşme oranının artması
Bu yararlar aynı zincirde yer alan firmaların (tedarikçi, üretici, dağıtıcı, vb.) arasında iletişimin tam olarak kurulması, zincir boyunca faaliyetlerin birlikte koordinasyonu ve kontrolü sayesinde zincirin bütününde maliyetlerin azaltılması, verimliliğin artırılması, karlılık ve müşteri tatmini gibi amaçlara ulaşmak üzere elde edilebilir.
Tedarik Zinciri içindeki firmalar arasında koordinasyon ve bilgi paylaşımı sayesinde talepteki belirsizlikler azalır, böylece zincirdeki firmaların stoklara fazla yatırım yapması gerekmez. Bu durum planlamalarda kolaylık ve maliyetlerde azalmayı beraberinde getirecektir.
Ayrıca firmalar arasında tesis edilecek olan güven ve iş birliği sonucunda risklerin paylaşımı, firmalar arasındaki engellerin azaltılması ve esnekliğin artırılması yoluyla yeni ürün geliştirme ve pazara sunma süreleri kısalarak rakiplere karşı büyük avantajlar sağlanabilir. Bu sayede müşteri ihtiyaçlarının karşılanabilmesi yolu ile müşterilerin tatmin düzeylerinde artışlar sağlanabilir. Bütün bunların parasal karşılığı olarak da zincir boyunca nakit akışları düzenli bir hal alır ve firmaların maliyetleri düşerek karlılıklarında artış olmaktadır.